Maya Angelou là một trong những nữ nhà văn nhà thơ gần gũi với tôi nhất, mỗi tác phẩm của Maya phản chiếu tâm hồn của rất nhiều người phụ nữ. Với tôi Maya là một người phụ nữ phi thường và tuyệt vời, chính bà là người đã đóng vai trò không nhỏ trong sự trưởng thành của tôi để mỗi khi bước ra bên ngoài tôi luôn nhắc nhở mình rằng” be nice, be kind and be right” ( sống tốt, sống rộng lượng và sống đúng đắn”).
Đối nét về cuộc đời của Maya Angelou: Maya Angelou ( 1928-2014) được thế giới biết đến rộng rãi như một biểu tượng thơ ca của nước Mĩ và là một nhà hoạt động có đóng góp to lớn cho phòng trao chống nạn phân biệt chủng tộc trên đất Mĩ. Là một người phụ nữ da đên gốc Phi, Maya đã từng chứng kiến những hành động phân biệt chủng tộc từ khi còn rất nhỏ và tiếng hát về một tình yêu tự do đã xuyên suốt những tác phẩm của Maya và trở thành một trong những quan niệm sống của cuộc đời bà. Cách nhìn của Maya về cuộc đời luôn tràn đầy hi vọng và lòng tin yêu về con người, những tác phẩm của Maya được rọi sáng bởi những cung bậc cảm xúc tích cực, những khao khát vượt lên trên những điều tầm thường để trở nên vĩ đại. Mặc dù phải trải qua những cay đắng ở tuổi ấu thơ như bị chính bạn trai của mẹ hãm hiếp khi mới 7 tuổi, trải qua dư chấn tinh thần trong 6 năm câm lặng và trở thành mẹ đơn thân khi mới 17 tuổi nhưng Maya đã vượt lên trên tất cả để trở thành một người phụ nữ đa tài, một nhà văn, nhà thơ, một giáo sư, một vũ công và một đạo diễn tài ba mặc dù bà chưa tốt nghiệp bất cứ 1 trường đại học nào. Một trong những tác phẩm thành công nhất trong sự nghiệp của Maya là ” I know why the caged bird sing” ( tôi đã biết vì sao chim trong lồng vẫn hót) đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất toàn cậu và được giải sách quốc gia năm 1970
Tác phẩm: I know why the caged bird sings
Một con chim tự do
vút bay trên lưng gió
thả mình theo chiều gió
cho đến khi gió ngừng
nó nhúng đôi cánh
ngập trong ánh mặt trời vàng óng
và ngang nhiên thách thức bầu trời
Nhưng một con chim
giam cầm trong chiếc lồng chật hẹp
chẳng thế thấy đời qua
những chấn song nghiệt ngã
đôi cánh nó bị bẻ
và đôi chân nó bị trói
chẳng thể làm gì ngoài cất cao tiếng hót
Con chim trong lồng hót
hót rung vang trong sợ hãi
về những điều không biết
nhưng vẫn hằng ám ảnh
và tiếng hót của nó
vang đến tận đồi xa
tiếng hót chim trong lồng
tiếng hót của tự do
Con chim tự do theo đuổi những cơn gió
Những cơn gió rì rào ve vuốt những rặng cây
Những con sâu béo ngậy ẩn mình giữa thảm cỏ sớm mai
Và chiếm lĩnh bầu trời cho riêng mình
Còn con chim trong lồng đứng trên nấm mồ của những giấc mơ
Bóng của nó gào thét trên những thất thanh của cơn ác mộng
Đôi cánh nó bị bẻ và đôi chân nó bị trói
Chỉ có thể cất cao tiếng hót mà thôi
Con chim trong lồng hót
hót rung vang trong sợ hãi
về những điều không biết
nhưng vẫn hằng ám ảnh
tiếng hót của nó
vang đến tận đồi xa
con chim trong lồng hót
hót tiếng hót tự do…
Nguyên tác:
I Know Why The Caged Bird Sings
– Maya Angelou
The free bird leaps
on the back of the wind
and floats downstream
till the current ends
and dips his wings
in the orange sun rays
and dares to claim the sky.
But a bird that stalks
down his narrow cage
can seldom see through
his bars of rage
his wings are clipped and
his feet are tied
so he opens his throat to sing.
The caged bird sings
with fearful trill
of the things unknown
but longed for still
and his tune is heard
on the distant hill
for the caged bird
sings of freedom
The free bird thinks of another breeze
and the trade winds soft through the sighing trees
and the fat worms waiting on a dawn-bright lawn
and he names the sky his own.
But a caged bird stands on the grave of dreams
his shadow shouts on a nightmare scream
his wings are clipped and his feet are tied
so he opens his throat to sing
The caged bird sings
with a fearful trill
of things unknown
but longed for still
and his tune is heard
on the distant hill
for the caged bird
sings of freedom.
Maya Angelou- Bản dịch: Vũ Mai Hương
Lemon 